زمانی که به عنوان یک تولیدکنندۀ محتوای متنی، از کلمات، جملات و پاراگراف‌ها استفاده می‌کنیم، بسیار مهم است که به صحیح بودن نگارش خود دقت کنیم؛ خصوصاً زمانی که ما به عنوان یک مدرس یا یک نویسنده شناخته می‌شویم، اهمیت این موضوع چند برابر می‌شود. توجه به صحیح نوشتن و پرهیز از غلط‌های نگارشی هم احترام گذاشتن به مخاطب و هم احترام گذاشتن به تخصص خودمان است.
اگر یادگیرندۀ ما غلط‌های نگارشی یا املایی متعددی در محتوای آموزشی پیدا کند، اعتماد و علاقۀ خود را برای پیگیری و دنبال کردن مقالۀ ما از دست می‌دهد و ممکن است ادامۀ آن را نخواند.
پس مهم است که حداقل به برخی نکات اولیه در نگارش فارسی توجه کنیم. اولین چیزی که باید بدانیم، ساختار یک متنِ آموزشی است؛ هرگاه بخواهیم در قالب یک مقاله موضوعی را به دیگران انتقال دهیم، خوب است که آن را در یک ساختار منظم بچینیم تا ذهن خواننده نظم بگیرد.
ساختار مقاله
یک مقالۀ خوب باید شامل مقدمه، بدنه و نتیجه‌گیری باشد. در ابتدای متن، خوب است که یک پاراگراف مقدمه داشته باشیم و در آن به خواننده یک دید کلی دربارۀ آنچه قرار است در ادامه بخواند بدهیم. بسیار مهم است که از اضافه‌گویی بپرهیزیم و در قالبی شیرین، کوتاه و گیرا مقدمه را ارائه دهیم؛ اغلب افراد ابتدا مقدمه را می‌خوانند و اگر مقدمه نتواند آن‌ها را جذب کند ممکن است هرگز ادامۀ متن را نخوانند.
در بدنۀ مقاله سعی کنید موضوعی را که در مقدمه مطرح کرده‌اید به بخش‌های کوچکتر تقسیم کنید و دربارۀ هر بخش در یک پاراگراف صحبت کنید. مطالبی که به هم مرتبط نیستند را در یک پاراگراف نگنجانید. هر پاراگراف به تنهایی می‌تواند شامل جملۀ موضوع پاراگراف، جملات توضیحی، مثال یا دلایل، و جملۀ نتیجه‌گیری پاراگراف یا ارتباط دهنده با پاراگراف بعدی باشد.
در نهایت در پاراگراف آخر، باید در قالب کوتاهترین و گویاترین جملاتِ ممکن، نتیجۀ مقالۀ خود را بیان کنیم. همچنین می‌توانیم مجدداً خلاصه‌ای از موضوعِ بررسی‌شده در مقاله و مواردی که در بدنه بیان شده را با بیانی دیگر در پاراگراف نتیجه‌گیری عنوان کنیم.
نکته مهمی که وجود دارد این است که از هیچ‌یک از این بخش‌ها نباید سرسری گذشت. یادگیرنده یا مخاطب ما ممکن است بخواهد به سرعت نگاهی به متن بیاندازد و به طور اتفاقی ابتدا پاراگراف‌های بدنه را بررسی کنید و اگر به پاراگرافی بربخورد که حرفی برای گفتن ندارد ممکن است خواندن را رها کند. پس مطمئن شوید که هیچ کلمه‌ای را بی‌دلیل در مقالۀ خود نگنجانده‌اید.
عنوان‌های فرعی
برای مقاله‌های بلند، مثل مقالات تخصصی آموزشی که برای وبسایت خود تهیه می‌کنید، از عنوان‌های فرعی استفاده کنید تا در طول متن چشم خواننده خسته نشود و اگر خواست در ابتدا نگاهی کلی به متن داشته باشد، در بخش‌های مهم چشمش توقف کند و متوجه زیرموضوعاتِ مطرح‌شده در مقاله بشود.
از پیچاندن مطالب خودداری کنید. اینکه پیچیده و اصطلاحاً قلمبه سلمبه بنویسید نشان‌دهندۀ تخصص و حرفه‌ای بودن شما نیست؛ برعکس هرچه شما بتوانید یک مفهوم پیچیده را به زبانی ساده‌تر و قابل فهم‌تر بیان کنید، یعنی بر موضوع اشراف بیشتری دارید که توانسته‌اید بدون آسیب زدن به مفهوم، آن را ساده‌سازی کنید.
استفاده از زبان معیار
در نگارش محتوا، بسیار مهم است که از زبان معیار تبعیت کنیم و منطبق با آن بنویسیم. استفاده از زبان گفتار و محاوره در نوشتار چندان مناسب نیست، اما می‌توان از آن الهام گرفت تا از پیچیده نوشتن یا استفاده از عبارت‌های نامانوس خودداری کنیم. اگر می‌خواهید مطمئن شوید که استفاده از واژه‌ای خاص در متن شما مناسب است یا خیر، سعی کنید یکبار آن را برای خود به زبان محاوره بگویید؛ اگر احساس کردید بکار بردن این جمله در زبان محاوره عجیب و نامانوس است، بلافاصله آن را تغییر دهید. اما یادتان باشد هرگز از شکسته‌نویسی کلمات در نوشتار استفاده نکنید؛ مگر در نقل قول و موارد اینچنینی.
جملات کوتاه و ساده
تا حد ممکن کوتاه و ساده بنویسید. بیش از حد از حروف ربط برای پیوند دادن چندین جمله استفاده نکنید. گاهی پشت هم نوشتنِ چندین جملۀ ساده، متن را بسیار زیباتر و قابل‌فهم‌تر می‌کند؛ رسالتِ ما در نوشتنِ مقاله فهماندن منظور خودمان به مخاطب است نه درگیر کردن او در جملات پیچیده.
پرهیز از غلط‌های املایی
مراقب غلط‌های املایی خود باشید. اگر این موضوع را کنترل نکنید، ممکن است اعتبار شما زیر سوال برود. وقتی در خواندن یک متن بارها و بارها به غلط‌های املایی بر می‌خوریم، ممکن است اعتبار آن مدرس یا نویسنده برای ما کم‌رنگ شود. برای رفع این مشکل می‌توانید متن‌های خود را قبل از انتشار به یک ویراستار یا یکی از دوستان خود بدهیم تا این موارد را برای ما چک کند.
علائم نگارشی
به رعایت دقیق و درست علائم نگارشی دقت کنید. سه مورد از مهم‌ترین علائم نگارشی نقطه، ویرگول و نقطه‌ویرگول هستند.
| علامت | کاربرد | موقعیت استفاده | مثال |
| نقطه | نشانۀ درنگ کامل | پایان جمله | من با احمد به برج میلاد رفتم. |
| ویرگول | درنگ کوتاه | بین جمله‌های پایه و پیرو/ بین دوکلمۀ مستقل که ممکن است با کسرۀ اضافه به غلط خوانده شوند/ جایی که برای یک کلمه چند توصیف یا توضیح نوشته می‌شود/ |
اگر احمد زودتر می‌آمد، به کنسرت می‌رسیدیم./ پس، فردا به کنسرت خواهیم رفت./ کافه‌ها تاریک، خلوت، بی‌سروصدا و سوت‌و‌کور بودند. |
| نقطه‌ویرگول | درنگ بیشتر از ویرگول و کمتر از نقطه | جدا کردن جمله‌هایی که به ظاهر مستقل‌اند اما از لحاظ معنایی به هم مربوطند./ قبل از جمله‌های توضیحی |
گاهی پشت هم نوشتنِ چنیدن جملۀ ساده، متن را بسیار زیباتر و قابل‌فهم‌تر می‌کند؛ رسالتِ ما در نوشتنِ مقاله فهماندن منظور خودمان به مخاطب است نه درگیر کردن او در جملات پیچیده./ هرگز از شکسته‌نویسی کلمات در نوشتار استفاده نکنید؛ مگر در نقل قول و موارد اینچنینی. |
*این مقاله در حال تکمیل شدن و ویرایش است.
